TERİMLER

TORNA NEDİR?

Torna bir takım tezgâhıdır. Torna ve freze hemen hemen metal ile çalışan bütün imalathanelerde bulunur. Tornanın iş bağlanan parçasına ayna denir. Tornanın çalışma prensibi basittir. İş parçası kendi ekseninde döner, kesici takım parçaya belirli bir eksen boyunca hareket ederek talaş kaldırması işlemi yapar. Klasik 2 eksen tornalarda silindirik parçalar işlenir. Eksen hareketlerini kesici takım yapar. Bu eksenler parçanın boyu ve çapı doğrultusunda olur. C ve Y eksenli tornalarda ise çok daha kapsamlı işler yapmak mümkündür. Bu tip tornalar aynayı belirli derecede sabitleyebilir ya da belirli bir hız ile döndürebilir. Bu şekilde iş parçası üzerine istenen şekil işlenebilir. Tornanın taretine yerleştirilmiş canlı takım adı ile anılan takımlar kendi eksenleri etrafında dönerek iş parçasından talaş kaldırma yapabilirler. Torna tezgahlarının bir çok farklı uygulaması vardır, bunlara ileri bir örnek olarak çok milli otomatik tornalar verilebilir.

FREZE NEDİR?

Frezeleme,kesme hareketi takımın kendi etrafında dönmesi ve parçanın ilerleme hareketi yapması ile gerçekleşen bir işlemdir.Frezeleme,takım çevresindeki dişler yardımıyla gerçekleşir.Frezeler işleme yöntemi bakımından çevresel ve alın olmak üzere ikiye ayrılır.Çevresel frezelemede talaş, takımın çevresinde bulunan dişlerin ,alın frezelemede ise takımın alın yüzeyindeki dişler tarafından kaldırılır.Frezeler takımın bağlandığı mile göre adlandırılır.Milin konumu yatay olan frezeler;yatay freze,dikey olana; dikey freze denir.Ayrıca hem yatay, hem de dikey çalışan frezelere universal tezgah adı verilir.

Freze takımları hız çeliğinden yapılmış yekpare ve sert metalden yapılan uçlu olabilirler.Yekpare takımlar değiştirilemezken, uçlu frezeler değiştirilebilir.Frezelerdeki önemli bir konuda diş sayısıdır.Diş sayısı malzemeye göre seçilir.Yumuşak malzemelerde büyük talaş kaldırılır ve diş sayısının az dişler arası boşluğun fazla olması gerekir.Sert malzemelerde ise diş sayısı fazla ve dişler arası boşluğun az olması gerekir.

BORVEK NEDİR?

Borwerk makinesi torna ve freze tezgahlarında işlenemeyecek büyüklükteki parçaları işlemeye yarar. Borwerk hem torna hem freze özelliği vardır ayrıca bu tezgahlardan daha fazla özelliğe sahiptir. İş parçası sabit çarkı hareketlidir ayna vasıtasıyla çok büyük çaplar da iç ve dış fatura açabilir. Tezgahı 360° dönme kabiliyetine sahip olduğundan farklı yüzeylerde ki işlemler için parçayı söküp takmaya gerek yoktur ayrıca tabla ileri geri, ayna ise sağa sola hareket edebilmektedir. Bu işlemler iş veriminizi büyük ölçüde artıracaktır. 3 eksen (x,y,z) çalışabilme özelliğine sahiptir.